پل غازیان و انزلی        

در اواخر پاییز 1314 شمسی ساختمان دو پل انزلی و غازیان طبق مشخصات زیر و پس از 18 ماه یعنی در اوایل تابستان 1316 شمسی کار آن پایان یافت.و در خرداد 1317 شمسی مورد استفاده قرار گرفت و در روز چهار شنبه 7 آذر ماه 1318 شمسی پل ها بطور نهایی تحویل گردید .

  
1) پل غازیان – میان پشته :

درازا 210.40 متر – پهنا 10 متر – ارتفاع از سطح آب 6.85 متر – دارای 5 دهانه ثابت و یک دهانه بعنوان پل متحرک بطول 25 متر می باشد. که در گذشته به منظور عبور کشتی ها و بارکاسهای شیلات قسمت متحرک بلند شده و عبور شناور دریایی را ممکن می ساخت.

2) پل انزلی - میان پشته :

درازا 127.50 متر – پهنا 10 متر – ارتفاع از سطح آب 6.5 متر و دارای 3 دهانه ثایت و یک دهانه متحرک بطول  25 متر .

هر دو پل از بتن مسلح ساخته شده و قدرت تحمل پل ها یک قطار کامیون های 18 تنی به فاصله یک متر با فشار برخورد معادل 20 % در نظر گرفته شده است .

طرز ساخت پل ها :

ابتدا از بستر رودخانه و محل بر پایی پایه های پل نمونه برداری و به آلمان فرستادند و پس از 6 ماه محاسبات روی نمونه برداریها , پل ها را طراحی و شروع به کار کردند.ابتدا پایه های پل غازیان را شروع کردند. میخ های بتونی را با میخ کوب که با بخار کار می کرد در محل های تعیین شده بطور عمود و ضربدر در بستر رودخانه فرو کردند , آنگاه بتن بالای میخ ها را قدری شکستند تا میله های آهنی آن بیرون بیاید و بعد طبق طرحی که داشتند حدود یک متر بالای آب روی میخ ها قالب گیری کردند و آهن بندی را بسته بتن ریزی نمودند . روی هم رفته بین 500 تا 600 نفر کارگر ایرانی و خارجی کار می کردند , پس از اینکه کار میخ کوبی پل غازیان تمام شد بلافاصله میخکوبی پل انزلی آغاز گردید . بخاطر آنکه یک دستگاه برای میخکوبی داشتند . کمپانی اصلی احداث پل ها « سنتاب » آلمانی بوده و شرکتهای دیگری از جمله « موتلا » سوئدی فعالیت داشت. احداث این پل ها به مبلغ 1/800/000 تومان با شرکت سنتاب آلمانی بسته شده بود . احداث یراشیبی چهر سمت دو پل را نیز مبلغ 200/000 تومان پیمان بستند.

 تالاب انزلی 

تالاب انزلی در حدود 40 کیلومتری شمال رشت و در جنوب غربی شهرستان انزلی و دریای خزر قرار دارد. وسعت این تالاب فصول زمستان و بهار به علت افزایش بارندگی به حدود 120 کیلومتر مربع  می رسد و در تابستان و پاییز به حدود 80 کیلومتر تقلیل می باید. تالاب انزلی که یک تالاب بین المللی است؛ زیستگاه مناسبی برای برای آبزیان و پرندگان مهاجر به شمار می آید. علاوه بر این؛ تالاب انزلی محل تخم ریزی ماهیان به ویژه ماهیان سفید بوده و در مجموع با توجه به زیبایی های چشمگیر خود می تواند به عنوان اکوسیستم آبی-طبیعی، گردشگران زیادی را به خود جلب کند

 حافظیه انزلی        

محل ترنم موزیک در سال 1311 شمسی به وسیله شهرداری و توسط مهندسی آلمانی ساخته شد و مساحت کلی این بنا 76 متر مربع است. در فاصله چند متری حدود 6- 7 متری جنوب غربی این محل درست جای پلکان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دو قبر مانند , به نام لیلی و مجنون درست کرده بودند و بالای سر این قبر های ساخته شده دو درخت بید مجنون کاشته بودند و مردم دسته دسته برای تماشا می آمدند. محل ترنم موزیک زمانی دسته موزیک 30 نفری و 38 نفری پرورشگاه شهرداری با نظم ترتیب خاص همچون نظامیان و با لباس های یک رنگ و زیبا در آنجا مترنم بود . از حدود سال 1360 دورش را از داخل به طرز نا زیبا و زننده ای گرفتند و این بنای زیبا را محلی برای مبارزه با گرانفروشان کردند, تا اینکه در سال 1366 شمسی آنجا را تخلیه و آقای خوانساری شهردار وقت با تخلیه مأمورین مبارزه با گرانفروشان به ترمیم آنجا پرداخت و به صورت اولیه در آورد و خود نام آن را « حافظیه » گذارد. زیرا درست شبیه حافظیه شیراز است.با بررسی که انجام گرفت حافظیه شیراز که شبیه محل ترنم موزیک انزلی ولی بزرگتر است از سال 1313 شروع و در سال 1316 ساختمان آن پایان یافته است, و این میرساند که نه تنها محل ترنم موزیک را از حافظیه شیراز اقتباس نکرده اند بلکه احتمال دارد حافظیه شیراز را از روی بنای محل ترنم موزیک انزلی ساخته باشند

 مناره انزلی       

طبق نوشته ها در کتب تاریخی و سفر نامه ها , خسرو خان گرجی حاکم گیلان آنرا در سال 1230 هجری قمری برابر 1815 میلادی و 1194 شمسی از آجر بنا نموده است .هدف از ایجاد این بنا دیده بانی از دریا و هم به منزلی فانوس دریایی بوده است تا دریا نوردان شب هنگام ساحل را با مشاهده روشنایی در بالای مناره , شناسایی و شناور خود را به داخل کانال برسانند. روی همین اصل چراقی بر فراز آن روشن و نگهبانی در آنجا به کشیک دادن می ایستاد.

در سال 1307 – 1308 شمسی پس از مرمت این برج ساعت چهار سویی که از کشور آلمان خریداری شده بود بر بالای آن نصب گردید , این ساعت به مبلغ 119980 ریال خریداری شد.
ارتفاع منار کلا" 28 متر و تا بالکن 20 متر می باشد. مساحت زیر بنا 50 متر مربع است که تا بالا با شیب بسیار کم قطر آن کمتر می شود .پی مناره 10 تا 15 متر گفته می شود ولی در عکس قدیمی که شاید قدیمی ترین عکس باشد , چنین به نظر می رسد مناری که از سطح زمین ملاحظه می شود روی پایه ای با قطر تقریبی نیم متر بیشتر و ارتفاع 2 متر نباشد و این پایه روی یک پایه ای تقریبا" مربع یا مستطیل شکل که به شعاع تقریبی 10 متر و ارتفاع حدود 7 – 8 متر قرار گرفته اشت . حال این پایه چند متر زیر زمین است معلوم نیست.
در سال 1319 شمسی معماری بنام آقای طاهری از اصفهان آورده شد . وی پس از چوب بست دیواره مناره را بصورت فعلی در آورد و آنرا با تگرگ سیمان کاری کرد و اگر این کار انجام نمی گرفت شاید تا امروز لطمات زیادی به بدنه مناره وارد می شد

  کاخ انزلی  

این کاخ در میان پشته و ما بین دو پل انزلی و غازیان در محوطه وسیعی واقع شده است . قبل از احداث آن در جایش کاخ زیبا و با شکوه « خوشتاریا » قرار داشت که هنوز روشنایی برق در ایران وجود نداشت شبها غرق در نور بود. این بنای زیبا و با شکوه در سال 1307 شمسی آتش گرفت و سوخت. بنای کاخ میان پشته از سال 1308 شمسی به دستور رضا شاه آغاز و پس از دو سال در سال 1310 به پایان رسید از جمله کار های هنری این ساختمان پله ایست که طبقات سه گانه را به هم وصل می کند به طوری که اگر شخصی در شیروانی ساختمان باشد طوری پله ها بدون پایه جا گذاری شده که در آن واحد کف زیرین را خواهد دید. مساحت زیر بنای آن 1168 متر مربع می باشد . بدنه ساختمان 2 جداره و از بلوک سیمانی ساخته شده و دارای 11 اتاق و یک سالن پذیرایی با چهار سرویس حمام و دستشویی است. داخل اتاقها به طرز زیبایی گچ بری شده و لوستر بزرگ شش شاخه ای کریستال با زنجیری در سرسرای کاخ آویزان است.

از سال 1367 نیروی دریایی پس از تعمیرات اساسی کاخ را به موزه نظامی تبدیل و انواع سلاح های گرم و سرد را از زمان صفویه تا کنون در قفسه های مخصوص جاسازی و در معرض دید عموم قرار داده که یکی از نقاط دیدنی و خاطره انگیز بندر انزلی می باشد و بازدید از این موزه نظامی برای عموم آزاد است.

 موج شکن ها 

قبل از اینکه موج شکن های انزلی احداث گردند کانال ما بین انزلی و غازیان همانند خلیجی بود که کشتی های تجارتی به منظور تخلیه و بار گیری ویا مصون ماندن از امواج و طوفان دریا در آنجا پناه آورده بوده به اسکله ها پهلو گرفته یا روی لنگری می ایستادند . اما امواج دریا , تا داخل کانال را می کوبید و به شناورهای مستقر در خلیج آسیب می رسانید. از این رو نیاز به احداث موج شکن ها احساس گردید و در نتیجه قرار داد این بنای عظیم که از شاهکار های معماری در نوع خود است در سال 1313 هجری قمری برابر 1274 شمسی بین دولت ایران و روسیه زیر نظر دو مهندس روسی به نامهای علی اف و پلاناتف منعقد گردید.طول موج شکن غازیان 750 متر و موج شکن انزلی 520 متر می باشد و کار ساختمان آن در سال 1293 شمسی کاملا" پایان یافت.

برای حمل سنگ ها به منظور احداث موج شکن ها از پونل به سیاوزان کپورچال که در دامنه مرداب قرار داشته درختان جنگل در مسیر راه را برداشته و راه آهنی بطول 14 کیلومتر کشیده شد. سپس سنگ ها را با واگنهای باری که بوسیله لوکوموتیو کشیده می شد یه اسکله کپور چال حمل و آنگاه در کرجی های بزرگ تخلیه و هر سه تا 4 کرجی را بوسیله کرجی موتوری بسوی انزلی یدک کشیده و به موج شکن ها می رسانیدند. روش ساخت بدین طریق بود که ابتدا تیر های بلند که چوب گرد نراد روسی بود در زمین فرو کردند آنگاه دور تا دور تیر ها را با برزنت محصور کردند و سپس با یک پمپ آب دستی که دسته هایی دو طرفه داشت و مثل « الاکلنگ » آنرا پایین و بالا می بردند. آب داخل محوطه برزنت را خارج و با خشک کردن , آنرا برای ریختن سنگ و کار های دیگر آماده می کردند. این تلمبه دستی را یکی از مهندسین روسی مامور احداث موج شکنها در انزلی ساخته , سپس این اختراع خود را در پطرز بورگ به ثبت رسانید.
برای حمل وسایل سنگین جهت احداث موج شکن ها , جرثقیلی آهنی روی تخت روانی شناور سوار کردند و از آن استفاده می نمودند و روی موج شکن ها بعدا" ریل آهنی کشیدند و وسایا دیگر را بوسیله واگن به تدریج به انتهای موج شکن ها می رسانیدند

  بلوار انزلی  

بندر انزلی یکی از معدود شهرهای ایران است که پارکی چنین زیبا دارد. قدمت این پارک بیش از 100 سال می باشد

این پارک 35000 متر مربع وسعت دارد و به علت قرار گرفتن در ساحل کانال(ما بین انزلی و غازیان)و در واقع ساحل دریا،از سه طرف نیز مشرف به رودخانه است.2 موج شکن را از سمت شمال در روبرو دارد که به صورت دروازه ای با ابهت ،آغوش پر مهر خود را به روی همه تماشاگران طبیعت گشوده است. زیبائی پارک و هوای پاک و سالم آن را در کمتر از شهرهای ایران میتوان سراغ گرفت . به طوری که گردش در این پارک آن چنان فرح بخش است که ناراحتی های اعصاب را تسکین و جسم و جان را صفا می بخشد .